آشنایی با پستانداران دریایی

 

نویسنده: ک.ثامری، دانشجوی بیولوژی دریا

در بیولوژی دریا گروه‌های مختلف جانداران دریایی مورد مطالعه و پژوهش قرار می‌گیرند. یکی از مهمترین و معروف‌ترین گروه از جانوران دریایی پستانداران دریایی هستند.

پستانداران دریایی شامل گروه‌های زیر هستند:

Wales

Dolphins

Porpoise

از لحاظ تکاملی گونه‌های اجدادی وال‌ها، دلفین‌ها، porpoise ها از پستانداران خشکی‌زی از جمله گونه puki cetuetusattocki بوده‌اند. این گونه متعلق به اوایل دوره ائوسن حدود ۵۰ میلیون سال پیش است که فسیل آن در پاکستان کشف شده است. گونه‌های اجدادیشان فسیلی بوده‌اند یکی از گونه‌هایی که اجداد پستانداران در آن هست همین گونه ( puki cetue tusat tocki ) است. در اجداد وال‌ها یعنی در واقع اجداد وال‌ها از چهارپایان خشکی‌زی یا تتراپودا بوده‌اند که به مرور زمان و در طی پدیده‌های تکاملی کم کم پاهای حرکتی تبدیل به اندام‌های شنا از جمله باله‌های شنا شده اند. Amlulocet از اجداد وال‌های امروزی هستند. انواع مختلف وال‌ها، دلفین‌ها و porpoise ها متعلق به uscetusnatans هستند. از ویژگی‌های کلی پستانداران دریایی تکامل همگرا است یعنی بطور کلی شکل بدن و شکل جمجمه دوکی شکل است، پراکنش موی کم روی سطح بدن دارند، روی جمجمه حفره تنفسی دارند و یکی از مهمترین ویژگی‌های این جانوران دارا بودن صفت Echolocation است؛ یعنی صداهایی را به محیط اطراف خود می‌فرستند، صدا به موانعی برخورد می‌کند و بازتاب صوت به‌سوی آنها برمی گردد و با این کار نوع شیء، زنده‌بودن، و فاصله خود را با مانع یا هدف درک می‌کنند.

 

این مطلب توسط تیم تولید محتوای سایت زیست شناسی دریا http://marinebiology.blog.ir تهیه شده است. نشر آن در هر وب سایت، بلاگ یا شبکه های اجتماعی بدون مجوز مدیر سایت http://marinebiology.blog.ir مجاز نیست.

بیولوژی سلولی از دریا - کشف سیکلین ها

 

نویسنده: ک.ثامری، دانشجوی بیولوژی دریا

کشف سیکلین‌ها یک زمینه تحقیقاتی گسترده در چرخه سلولی ایجاد کرد. امروزه مشخص شده است که این پروتئین‌ها چرخه سلولی را به کمک کینازهای وابسته به سیکلین تنظیم می‌کنند که آنها نیز به‌نوبه خود فعالیت انواع فاکتورهای رونویسی و همانندسازی و پروتئین‌های لازم در تغییر ساختار کروموزوم و معماری سلول به هنگام میتوز را تنظیم می‌کنند.

مثل خیلی از تنظیم‌کننده‌های اعمال سلولی به‌زودی مشخص شد که سیکلین‌های کشف‌شده در ستاره دریایی و سایر یوکاریوت‌ها از مخمر تا انسان نیز حفظ شده است‌. سیکلین‌ها در تنظیم بسیاری از ژن‌هایی که نقش اصلی در رشد تومور دارند لازم هستند. محققین نشان دادند که حداقل یک سیکلین (D1) در تعدادی از تومورها افزایش بیان دارد. نقش این پروتئین‌ها در تقسیم سلولی طبیعی و غیرطبیعی یکی از عرصه‌های فعال و هیجان‌انگیز تحقیقاتی است.

مطالعات جان رودمن و هانت

جان رودمن، از زمان مطالعه بر روی بی‌مهرگان دریایی در اوایل ۱۹۸۰ سیکلین‌ها را کشف کرد؛ و  دریافت که سیکلین‌ها تنظیم‌کننده‌های اصلی چرخه سلولی هستند. رودمن و هانت که درس فیزیولوژی را در آزمایشگاه Wood Hole تدریس می‌کردند، مجموعه‌ای از آزمایشات را طراحی می‌کردند که نشان می‌داد بیان آنها و همچنین سنتز پروتئین در بی‌مهرگان دریایی قابل کنترل است. رودمن و هانت در یک پروژه مشترک نحوه تنظیم بیان ژن در تخم لقاح یافته Spisulasolidima را بررسی کردند. در این پروژه پروتئین‌هایی که در مراحل اولیه لقاح بیان می‌شوند را در دو جنین که باهم تفاوت داشتند بررسی کردند. رادمن و هانت الگوی سنتز پروتئین را با شکستن سلول‌ها و جداکردن پروتئین‌ها با استفاده از الکتروفورز ژل پلی‌آکریل آمید SDS PAGE و مشاهده پروتئین‌های نشان‌دار با رادیواکتیو بوسیله اتورادیوگرافی بررسی کردند. آنها مشاهده کردند سه پروتئین مختلف در تخم بیان نشده و یا بیان کمتر دارد، درحالی‌که در جنین بیان بالایی داشتند. رادمن در یک مطالعه دیگر الگوی بیان پروتئین‌ها را در اووسیت یک ستاره دریایی به نام Asterias forbesi بررسی کرد. او مجددا افزایش بیان سه پروتئین مشابه از نظر اندازه را مشاهده کرد که قبلا به کمک هانت در جنین‌های قبلی دیده بودند. هنگامی که آزمایشات مشابه با موجودات دیگر انجام شد، هانت مشاهده کرد که دوتا از پروتئین‌هایی که او و رادمن قبلا مطالعه کرده بود؛ الگوی مشابهی در سنتز و تخریب از خود نشان می‌دهند، هانت این پروتئین‌ها را سیکلین نامید که انعکاسی از تغییرات بیان آنها در چرخه سلولی است.

منبع: لودیش ۲۰۱۳ ، زیست سلولی و مولکولی  2، ترجمه دکتر جواد محمد نژاد.

 

این مطلب توسط تیم تولید محتوای سایت زیست شناسی دریا http://marinebiology.blog.ir تهیه شده است. نشر آن در هر وب سایت، بلاگ یا شبکه های اجتماعی بدون مجوز مدیر سایت http://marinebiology.blog.ir مجاز نیست.

هفتمین کنفرانس ملی ماهی شناسی ایران

هفتمین کنفرانس ملی ماهی شناسی ایران به میزبانی دانشگاه لرستان در تاریخ 8 و 9 آبان 1398 برگزار خواهد. این کنفرانس با همکاری انجمن ماهی شناسی ایران برگزار می گردد و مهمترین رخداد علمی تخصصی ایران در زمینه ماهی شناسی و گرایش های علمی مرتبط با آن است و محلی برای تبادل یافته های علمی استادان، پژوهشگران، دانشجویان و علاقه مندان علم ماهی شناسی از سرتاسر کشور ایران خواهد بود.

تنوع منحصر به فرد ماهیان آب شیرین مانند کورماهیان غارزی (از گونه های منحصر به فرد بوم زاد ایران)، وجود منابع فراوان آب شیرین در لرستان، جایگاه والای تکثیر و پرورش ماهیان سردآبی (رتبه اول تولید ماهیان سردابی کشور) در این استان و ظرفیت های بالای گردشگری زیستی (اکوتوریسم) از جمله جنبه های با اهمیت در انتخاب این استان برای برگزای کنفرانس ملی ماهی شناسی است.

پایان ارسال خلاصه مقالات: 15 مهر 1398

آخرین مهلت ثبت نام در همایش: 30 مهر 1398

زمان کنفرانس: 8 و 9 آبان 1398

لینک مستقیم سایت همایش: http://ichconf.lu.ac.ir/fa

سرآغاز سخن

سال‌ها است که از تاسیس رشته زیست‌شناسی دریا در دانشگاه‌های کشور می‌گذرد، در این سال‌ها افزایش چشمگیری در تعداد دانشگاه‌های پذیرنده دانشجو در این رشته به وجود آمده است. دانشگاه‌های دولتی و غیردولتی هر ساله دانشجویان زیادی در گرایش‌های مختلف رشته زیست‌شناسی دریا و البته در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری پذیرش می‌کنند. رشته زیست‌شناسی دریا در میان تمامی رشته‌ها و گرایش‌های دیگر حوزه علوم زیستی ویژگی‌های متمایزی دارد که ما را بر آن داشت تا با راه‌اندازی این سایت به‌طور اختصاصی اقدام به انتشار محتوای علمی و ارائه خدمات مختلف آموزشی، پژوهشی و مشاوره‌ای نماییم، تا بدین‌ترتیب مرجعی اختصاصی برای دانشجویان، دانش‌آموختگان و اعضای هیات علمی زیست‌شناسی دریا در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری و در گرایش‌های مختلف از جمله بیولوژی جانوران دریا، بوم‌شناسی دریا، آلودگی دریا، زیست‌فناوری دریا و غیره ایجاد گردد که پاسخگوی تمام نیازمندی‌های علمی آنها باشد.