نویسنده: ک.ثامری، دانشجوی بیولوژی دریا
کشف سیکلینها یک زمینه تحقیقاتی گسترده در چرخه سلولی ایجاد کرد. امروزه مشخص شده است که این پروتئینها چرخه سلولی را به کمک کینازهای وابسته به سیکلین تنظیم میکنند که آنها نیز بهنوبه خود فعالیت انواع فاکتورهای رونویسی و همانندسازی و پروتئینهای لازم در تغییر ساختار کروموزوم و معماری سلول به هنگام میتوز را تنظیم میکنند.
مثل خیلی از تنظیمکنندههای اعمال سلولی بهزودی مشخص شد که سیکلینهای کشفشده در ستاره دریایی و سایر یوکاریوتها از مخمر تا انسان نیز حفظ شده است. سیکلینها در تنظیم بسیاری از ژنهایی که نقش اصلی در رشد تومور دارند لازم هستند. محققین نشان دادند که حداقل یک سیکلین (D1) در تعدادی از تومورها افزایش بیان دارد. نقش این پروتئینها در تقسیم سلولی طبیعی و غیرطبیعی یکی از عرصههای فعال و هیجانانگیز تحقیقاتی است.
مطالعات جان رودمن و هانت
جان رودمن، از زمان مطالعه بر روی بیمهرگان دریایی در اوایل ۱۹۸۰ سیکلینها را کشف کرد؛ و دریافت که سیکلینها تنظیمکنندههای اصلی چرخه سلولی هستند. رودمن و هانت که درس فیزیولوژی را در آزمایشگاه Wood Hole تدریس میکردند، مجموعهای از آزمایشات را طراحی میکردند که نشان میداد بیان آنها و همچنین سنتز پروتئین در بیمهرگان دریایی قابل کنترل است. رودمن و هانت در یک پروژه مشترک نحوه تنظیم بیان ژن در تخم لقاح یافته Spisulasolidima را بررسی کردند. در این پروژه پروتئینهایی که در مراحل اولیه لقاح بیان میشوند را در دو جنین که باهم تفاوت داشتند بررسی کردند. رادمن و هانت الگوی سنتز پروتئین را با شکستن سلولها و جداکردن پروتئینها با استفاده از الکتروفورز ژل پلیآکریل آمید SDS PAGE و مشاهده پروتئینهای نشاندار با رادیواکتیو بوسیله اتورادیوگرافی بررسی کردند. آنها مشاهده کردند سه پروتئین مختلف در تخم بیان نشده و یا بیان کمتر دارد، درحالیکه در جنین بیان بالایی داشتند. رادمن در یک مطالعه دیگر الگوی بیان پروتئینها را در اووسیت یک ستاره دریایی به نام Asterias forbesi بررسی کرد. او مجددا افزایش بیان سه پروتئین مشابه از نظر اندازه را مشاهده کرد که قبلا به کمک هانت در جنینهای قبلی دیده بودند. هنگامی که آزمایشات مشابه با موجودات دیگر انجام شد، هانت مشاهده کرد که دوتا از پروتئینهایی که او و رادمن قبلا مطالعه کرده بود؛ الگوی مشابهی در سنتز و تخریب از خود نشان میدهند، هانت این پروتئینها را سیکلین نامید که انعکاسی از تغییرات بیان آنها در چرخه سلولی است.
منبع: لودیش ۲۰۱۳ ، زیست سلولی و مولکولی 2، ترجمه دکتر جواد محمد نژاد.
این مطلب توسط تیم تولید محتوای سایت زیست شناسی دریا http://marinebiology.blog.ir تهیه شده است. نشر آن در هر وب سایت، بلاگ یا شبکه های اجتماعی بدون مجوز مدیر سایت http://marinebiology.blog.ir مجاز نیست.